1. maí

Það kennir margra grasa í Morgunblaði dagsins í dag og er þar fyrst til að taka, að teiknari blaðsins tekur fyrir eitt af furðumálum samfélagsins, það er að segja, ,,hlandspennumálið" voðalega sem upp er komið hjá leigubílstjórnum við Flugstöðina í Keflavík.

Við vonum að þeim takist að halda í sér þar til bænasönglið verður yfirgengið, en hvort svo verður veit víst enginn, því þau mál m.m. hafa farið úr böndunum í slímusetu fyrrverandi ríkisstjórnar.

Hvort svo fer, að menn þurfi að mæta með bleyju í vinnu sína, vitum við ekki en vonum það besta!

Hernaðarbrölt og skak er líka tekið til umfjöllunar í blaðinu svo sem sjá má af myndum sem þar eru og eflaust líka í texta, hafi menn hafa áhuga á að fræðast frekar.

Tilefnið mun vera að menn hafa verið að ,,æfa" sig á hertólum við strendur landsins, því ógnir steðja að, úr austri og vestri og suðri og norðri.

En það er ýmislegt fleira og skemmtilegra sem fjallað er um og ef til vill hefði maður átt að byrja þar.

Þannig er mál með vexti að á frídegi verkalýðsins er vel við hæfi að fjallað sé um formann jafnaðarflokksins þ.e. Samfylkingarinnar.

Kristrún Frostadóttir hefur komið inn á svið stjórnmálanna sem ferskur vindur, en það hefur líka gert önnur kona sem nú er formaður Sjálfstæðisflokksins.

Við gerum ráð fyrir að hún verði tekin fyrir næst, þó ekki sé nema til að jafnvægis sé gætt í pólitísku tilliti.

Báðar eru þessar konur virðingarverðar og full ástæða er til að við þær séu bundnar vonir.

En það er fleira í blaðinu þennan dag og satt að segja er blaðið fullt að fróðleik.

Við staðnæmumst við frásögn af hagkerfaslagnum mikla sem Trump hinn trompaði hleypti af stokkunum fyrir skömmu.

Inngrip Trumps hefur áhrif á flest um veröld alla, eða allt frá því að setja hagkerfi heimsins á hliðina og yfir í að gefa vonir um að friður verði milli Úkraínu og Rússlands.

Við vonum það besta og reynum að horfa björtum augum til framtíðarinnar sem er sífellt handan við hornið!

Treystum því að menn fari að ræða málin af yfirvegun og rósemi í stað þess sem verið hefur.

Uppáhald fyrrverandi íslenskra stjórnvalda Zelensky er sjálfsagt í mikilli klípu; er búinn með kjörtímabilið en engin leið er til að halda kosningar, þar sem enginn veit hvað er hvers og hvers er hvað í landi þar sem allt er á rúi og stúi.

Hluti þjóðarinnar er flúinn úr landi, landamerki eru og hafa engin verið á stórum köflum og flest það sem þarf í einu þjóðfélagi er í uppnámi.

Við sjáum hvað setur og lesum bókina Bjarmalönd, þó það sé alls ekki víst að það sé þess virði.

En langi mann til að vita hvar hægt er að finna bari austur þar, þá er bókin sæmilegur vegvísir, sem þó mætti stytta um ótal margar blaðsíður! 

Ætli við getum lært?

Hálf öld er liðin síðan Bandaríkin hættu í Vietnam.

Og það eru liðin 50 ár síðan þeir flúðu frá Saigon.

The Guardian fer yfir þá sögu; sögu sem þarft er að halda til haga.

Myndirnar eru fengnar úr umfjöllun The Guardian og þar má nálgast myndatexta.

Margt hefur breyst síðan það ömurlega stríð var en enn eru menn að skaðast vegna eftirmála þess og hreinsun landsins er ekki lokið, sem sést best af því að enn er verið að grafa upp jarðsprengjur sem grafnar voru niður fyrir lok stríðsins.

Það voru Bandaríkjamenn sem studdu yfirvöld í Saigon sem réðu suðurhluta landsins en þáverandi Sovétríki og Kína studdu við Frelsisher Víetnam og Bandaríkin fórnuðu sínum ungmennum í baráttu gegn frelsisbaráttunni.

Það má samt ekki gleyma því að mikil andstaða var við hernaðinn innan Bandaríkjanna og dettur ritara í hug eitt þekkt nafn af mörgum í því sambandi, þ.e. Jane Fonda.

Enn er verið að grafa upp skaðræðistólin eins og fyrr sagði og sér ekki fyrir endann á því verkefni.

Saga lýðræðisríkisins mikla greinir frá ótalmörgum herferðum vítt og breitt um heiminn og enn eru þeir að, þó í þetta sinn, hafi ekki verið sendur her til að taka þátt í ódæðisverkunum.

Það er stríðað vítt um veröldina og við munum t.d. eftir Súdan og Ísrael auk þess sem á gengur, á milli Rússlands og Úkraínu.

Um síðastnefndu átökin hefur verið svo margt fjallað og svo margt verið sagt að litlu er við að bæta en t.d. af hálfu Ísraela eru skelfilegir atburðir að gerast.

Það hafa eflaust fáir átt von á að þjóðin sem nasistar ætluðu sér að útrýma, myndi nokkrum áratugum seinna reyna það sama gagnvart annarri þjóð en ef eitthvað er, með enn viðbjóðslegrri aðferðum.

Hvenær við lærum af því sem sagan greinir okkur frá og notum það síðan sem vítin til að varast er ekki gott að segja en víst er kominn tími til, að við lærum af sögunni og finnum aðrar aðferðir til að útkljá ágreining milli þjóða.

Til þess hafa verið stofnuð samtök s.s. Sameinuðu þjóðirnar en ekkert virðist duga til.

Franskan forsætisráðherra langar að vera þriðja hjól undir vagni

Við getum lesið á Russya today um frekar neyðarlega uppákomu sem varð í Róm þegar stórmenni heimsins, mættu til að vera við útför páfans.

Að sögn miðilsins, var Macron hinn franski, að reyna að blanda sér inn í einkaspjall Trumps og Zelenskys.

Varalesarar hafa komist að þeirri niðurstöðu að Trump hafi ekki verið sérstaklega upprifinn yfir afskiptasemi hins franska forsætisráðherra.

Við sjáum, að Macron heldur hönd sinni á öxl vinar síns Zelensky og að Trump horfir brúnaþungur á Macron.

Svo fór að fækkað var stólum o.s.frv. og í sama miðli getum við séð, að svo fór að lokum, að Trump og Zelensky gátu setið einir að spjalli án afskipta hins franska Zelensky- vinar.

Myndirnar tvær segja okkur dálítið og ljóst má vera að Trump er mátulega ánægður með afskiptasemi hins franska forsætisráðherra.

,,Emmanuel Macron Frakklandsforseti var settur til hliðar þegar Donald Trump og Vladimir Zelensky hittust fyrir jarðarför Frans páfa á laugardag. Upptökur frá Vatíkaninu sýndu að hann var skilinn eftir útundan þrátt fyrir væntingar úkraínska leiðtogans um að hann myndi styðja við hann."

Segir m.a. í frásöginni og gera má ráð fyrir að mörgum sem fylgdust með uppákomunni hafi verið skemmt.

Við gerum ráð fyrir að Macron sé komin til síns heima og að hann sé búinn að jafna sig!

Klögumálin ganga á víxl

Boðað vopnahlé gengur ekki eftir a.m.k. ekki, að því leiti sem vonast var til.

Það má reyndar sýna því skilning að taugaþandir menn sem búnir eru að vera undir miklu álagi, hætti ekki baráttunni á slaginu klukkan eitthvað.

Og eins og við er að búast kenna hvorir öðrum um og engin leið er að dæma um hvor hefur rétt fyrir sér.

Ritari leit við á BBC.COM og fékk eina frásögn og síðan á Russya Today og fékk aðra.

Og eins og við var að búast bar mönnum ekki alveg saman.

Myndin af Zelensky er af vef Russya Today og er ein sú besta sem af Zelensky hefur birst um nokkurn tíma og spurning er hvort það sé verið að senda skilaboð með því myndvali.

Á BBC rákumst við á kunnuglega frásögn sem hófst nánast á ,,Selensky segir" og það sem hann sagði var vitanlega að rússneski herinn stæði ekki við vopnahléið.

 

Myndin af Putin, sem sést að er fengin frá Reuters, fylgir frásögn BBC og þar sem hún er ekki tekin í tilefni dagsins, svo við vitum, þá lesum við ekkert úr henni!

Á Russya Today var þetta dálítið öðruvísi en á BBC og þar var framgangi vopnahlésins lýst á þann veg að ekki hafi allt farið svo sem óskað var eftir og vonað.

Það er bæði gömul saga og ný að það taki tíma að koma boðun um stöðvun hernaðaraðgerða í framkvæmd; menn eru taugaspenntir og bregðast við minnsta áreiti svo sem von er.

,,Þegar vonin ein er eftir" er titill á bók sem hefur setið í minni og við skulum halda áfram að halda í vonina, treysta því að taugarnar slakni og að sæmilega tryggur friður komist á, a.m.k. yfir páskana og helst miklu lengur.

Við viljum flest varanlegan frið, að menn ræði sig til niðurstöðu, hætti manndrápum og eyðileggingum og að ástand sem búið er að vara með ýmsum afbrigðum í meira en áratug, breytist til batnaðar.

Vonandi er það ekki of stór ósk á þessari páskahátíð!

Hörmungar eða samningar?

Russya Today birtir frétt um stöðu mála í átökunum milli Rússlands og Úkraínu og verður ekki annað séð en að margt sem þar kemur fram, sé í svipuðum dúr og lesa má í vestrænum miðlum.

Orð eru til alls fyrst, en vilji menn ekki ræða málin, þá er ekki von á góðu.

Við sjáum á Rúvinu okkar, að árásir hafa verið gerðar af Rússum og að ,,Margir leiðtogar Evrópu og helstu bandamenn Úkraínu fordæmdu árás Rússa á borgina Sumy í gærmorgun.

34 voru drepin í árásinni og um 120 særðust. 2 börn eru meðal hinna látnu." Og þar kemur fram að ,,Hann [þ.e. Zelensky] óttaðist að rússnesk sjónarmið væru að ná fótfestu í Bandaríkjunum.

Trump yrði að vera með Úkraínumönnum í liði, því hann væri sterkur forseti yfir sterku ríki. „Mér þykir það rangt að Bandaríkin vilji vera hlutlaus.“"

Við hin segjum sem svo, að ef úkraínsk sjónarmið eru að ná fótfestu í Bandaríkjunum, þá eru fulltrúar þaðan ekki æskilegir málamiðlarar.

Og þar með er málið komið í hina úkraínsku(?) sjálfheldu.

Ekki hefur ritari á reiðum höndum tölur yfir hve marga, t.d. Úkraínar drápu og særðu í ,,innrásinni í Kúrsk" og hefur satt að segja ekki áhuga á að grafa það upp.

Sannleikurinn er eitt það fyrsta sem ,,fellur" í stríði og ásakanirnar ganga á víxl og varasamt er að treysta því sem haldið er fram af þeim sem takast á. Það er bæði gömul saga og ný og ,,upplýsingar" eru í boði vilji maður eitthvað hafa með þær að gera.

Verið getur að Úkraínar hafi slampast á að gefa upp réttar tölur en full ástæða er til að efast.

Það sem við vitum er, að verið er að drepa og meiða fólk - hermenn eru líka menn, munum það - og þeir eru særðir og drepnir af miklu kappi af beggja hálfu og út á það ganga átökin að stórum hluta.

Samkvæmt því sem segir, í miðlinum sem hér var vitnað til í upphafi, hefur Zelensky lítinn áhuga á að semja við andstæðinginn, segir að honum sé ekki treystandi o.s.frv.

Gera má ráð fyrir að viðhorfið sé svipað hinu megin en ekki hefur samt komið annað fram en að menn vilji a.m.k. reyna.

Það er nöturlegt til þess að vita að við séum ekki komin lengra eftir þúsundir ára og að við höfum ekkert lært og það sem verra er, að það er sem enginn vilji sé til að læra af reynslunni.

Því má svo við bæta að fréttir hafa borist af því að sendiherra Bandaríkjanna hafi verið kallaður heim frá Úkraínu vegna sjálfstæðra skoðana, bæði gagnvart þeim sem með völdin fara í Úkraínu og líka vegna þeirra sem stjórna í Bandaríkjunum.

Af því má draga þá ályktun að ekki sé hægt að notast við fólk með sjálfstæða hugsun í utanríkisþjónustunni í fyrrnefndum ríkjum og ef til vill víðar.

Varanleg lausn?

Í vefriti rekumst við á umfjöllun um hugmyndir um hvernig ljúka megi styrjöldinni sem er milli Rússlands og Úkraínu.

Forseti Bandaríkjanna hefur haft ýmislegt á prjónunum varðandi átökin og haft uppi stórar yfirlýsingar um hvernig hann myndi koma á friði austur þar.

Hægt hefur gengið í því efni en við höldum í vonina um að hinn trompaði forseti nái sínu fram í þessu og að úr því verði friður.

Stjórnvöldum í Úkraínu líst mátulega vel á þessar hugmyndir forsetans og fram kemur í miðli sem ritari þekkir lítið, að því er haldið fram að hugmyndir séu uppi um að Bandaríkjamenn taki yfir rekstur kjarnorkuveranna sem eru innan Úkraínu.

Í fyrrnefndum miðli, vefritinu Remix, sem vitnað er til í grein Þjóðólfs er sagt frá hugmyndum Bandaríkjamanna um yfirtöku kjarnorkuveranna í Úkraínu.

Allt er þetta áhugavert og í hugann kemur það sem gengið hefur á, varðandi verið í Zaporizhia en eins og kunnugt er, þá hefur ýmislegt verið þar um að vera og ritara er minnistætt þegar sagt var frá því í fréttum að kjarnorkuverið lægi undir sprengjuárásum Úkraína.

Sagt var síðan frá því að eftirlitsaðilar frá Sameinuðu þjóðunum hefðu komið til eftirlits á aðstæðum í og við verið og að þeim hefði blöskrað að sjá skemmdirnar eftir sprengjur sem Úkraínar höfðu varpað á varnarhjúp þess.

Hjúpurinn hafði þrátt fyrir allt þolað álagið en vandamálið á þeim tíma var að Úkraínar gátu ekki hugsað sér að þiggja orku frá verinu þó svo hún væri gefin en ekki seld.

Nauðsynlegt var að losna við orku frá verinu, til að kjarnaofnarnir ofhitnuðu ekki.

Úkraínuleiðtogar gátu ekki hugsað sér að notast við orku sem menguð væri af rússnesku þjónustuliði og því fór svo, að Rússar fundu leið til að draga úr framleiðslunni án aðstoðar þeirra úkraínsku, enda ýmsu vanir í þeirri tækni sem þarna er notuð.

Í frásögninni, sem vitnað er til hér í upphafi, er sagt frá því að Bandaríkjamenn vilji yfirtaka rekstur kjarnorkuveranna í Úkraínu og eflaust er það ekki fráleit lausn, þó spurningar vakni um hversu vel þeir séu að sér um rússneska hönnun slíkra vera.

Ritari þessa pistils er ekki fær um að dæma í því efni en finnst þó líklegt að rússneskir tæknimenn þekki betur til búnaðar sem er rússneskur að uppruna, en þeir sem bandarískir eru.

Báðar þjóðirnar hafa orðið fyrir óhöppum í rekstri kjarnorkuvera sinna. Til dæmis á Þriggjamílna eyju og í Chernobyl. 

Rétt er samt að bæta því við, að þegar óhappið mikla varð í Chernobyl kjarnorkuverinu, þá var það vegna afskipta þeirra sem vissu frekar lítið um kjarnorkuver og því fór sem fór.

Mannleg mistök var það kallað og sýnir að menn eiga ekki að vera að skipta sér af því sem þeir þekkja ekki nægjanlega til og það er væntanlega hægt að gera athuganir á virkni neyðarrafstöðva, án þess að stefna rekstri kjarnorkuveranna í hættu.

Til heiðurs þeim sem björguðu heiminum

Menn ætla að koma saman og minnast þeirra sem fórnuðu sér fyrir þá sem síðan nutu sigursins.

Það er ekki laust við að farið sé að fenna yfir í hugum sumra en þó kann það að vera á misskilningi byggt.

Hvað sem því líður þá ætla forystumenn sumra þeirra þjóða sem sigruðu nasismann og fasismann, að minnast sigursins. Frá því er sagt á Russya Today og víst er að oft hefur verið komið saman af minna tilefni.

Xi Jinping mun mæta og gera má ráð fyrir að það geri fleiri.

Skemmst er frá því að segja að Rússar (Sovétríkin), færðu einhverjar mestu fórnir sem um getur til að hrinda af sér innrásarher þýskra nasista og fylgiríkja þeirra og það tókst og við megum vera þakklát fyrir það.

En hvað situr eftir og hvernig er staðan núna? Hún er í stuttu máli skelfileg, þjóðin sem nasistar lögðu mikla áherslu á að útrýma er í hryllilegu stríði á Gasa og víðar og stefnan er að flæma þjóðina sem fyrir er á landsvæðinu á brott og svo er að sjá sem forseti Bandaríkjanna styðji þau áform.

Þeim áformum er fylgt eftir af miklum krafti og eyðileggingin á Gasa er slík að flestum hryllir við og það svo að teikn eru um, að yfirvöldum í Bandaríkjunum sé farið að þykja nóg um.

Við höfum lesið um og séð myndir frá Dresden, Hirosima, Nagasaki, Vietnam, Írak og fleiri stöðum og flestum finnst sem löngu sé komið nóg.

Það er sem sífellt sé hægt að finna siðlaus stjórnvöld sem einskis svífast og sem finnst tilgangurinn helga meðalið.

Eitt sinn vorum við í hópi ,,hinna viljugu þjóða" og sú skömm hefur aldrei og verður trúlega aldrei, hreinsuð af okkur.

Við tókum ekki sérlega vel á móti landflótta fólki sem til okkar leitaði í seinni heimstyrjöldinni.

Tíminn leiddi hins vegar í ljós að margt af því fólki skilaði miklu til þjóðarinnar, sem var rétt að byrja að fóta sig í þeirri sjálfstæðu tilveru sem var rétt handan hornsins.

Skotin og urðuð með jarðýtum

Þau voru að reyna að hjálpa, voru í búningum sjúkraliða, óvopnuð og ógnuðu engum en voru skotin og urðuð eins og um úrgang væri að ræða.

Frá þessu er sagt í The Guardian og frásögnin er ekki fögur.

Miðillinn segir frá því að 15 palestínskir björgunarsveitamenn hafi verið drepnir af Ísraelum og hafa frásögnina eftir fulltrúum frá Sameinuðu Þjóðunum.

Fréttin er ekki fyrir viðkvæma en sagt er frá því að hjálparsveitafólkið hafi verið að sinna sínum störfum, þegar það var skotið og líkunum síðan komið í holu sem búin var til með jarðýtu og að því loknu jarðvegi ýtt yfir.

Eða eins og segir í umfjöllun miðilsins í vélrænni þýðingu:

,,Að sögn mannúðarskrifstofu Sameinuðu þjóðanna (Ocha) voru palestínskir Rauði hálfmánar og almannavarnastarfsmenn í leiðangri til að bjarga samstarfsmönnum sem skotið hafði verið á fyrr um daginn, þegar greinilega merkt ökutæki þeirra urðu fyrir mikilli skothríð Ísraela í Tel al-Sultan-hverfinu í Rafah- borg. Embættismaður Rauða hálfmánans á Gaza sagði að vísbendingar væru um að að minnsta kosti einn hefði verið handtekinn og drepinn, þar sem lík eins hinna látnu hefði fundist með hendur hans bundnar."

Það verður seint á mannskepnuna logið og dapurlegt er að hugsa til þess að þjóðin sem þurfti að þola einhverjar mestu hörmungar sem um getur í heimsstyrjöldinni síðari, sé síðan gerandi í að því er best verður séð, útrýmingu þjóðar sem búið hefur á svæðinu um aldir.

Ekki er það til uppörvunar að á bakvið er einn helsti fulltrúi lýðræðis, sem svo telur sig vera.

Og eftir að hafa breytt búsvæði Palestínumanna í rústum þakta auðn, þá leggur forseti þess ,,lýðræðisríkis" til að palestínska þjóðin verði flutt burt af svæðinu og eitthvað annað.

Nema að sjálfsögðu ekki til Bandaríkjanna, heldur til ríkjanna sem eru í grennd við Ísrael!

Myndirnar eru úr frásögn The Guardian.

Reiður maður stjórnar?

Í Hvíta húsinu í Washington situr ,,voða reiður“ maður og enginn veit hvað honum dettur í hug að segja eða gera næst.

Frá þeim reiða er sagt á BBC.COM og við höfum getað fylgst með gönuhlaupum hans víða á yfirlýsingavellinum um nokkurn tíma.

Klippa úr BBC

Hann er reiður út í Zelensky og nú er hann reiður út í Putin og eins og áður sagði, höfum við geta fylgst með reiðiköstum hans í garð ýmissa minni(?) spámanna um nokkurt skeið.

Og hann er fullur af græðgi líka: Landagræðgi og auðlindagræðgi og áreiðanlega allskyns annarri græðgi einnig.

Klippa úr Morgunblaði dagsins 31/3/2025

Bandaríkjamenn kusu sér forseta fyrir nokkrum mánuðum og uppskeran er líkt og spáð var og því situr heimsbyggðin uppi með stjórnmálatrúð sem enginn veit með vissu hvert er að fara né hvaðan er að koma, ef hann veit það þá sjálfur.

Kamella tapaði og við vitum ekki einu sinni hvort það var gott eða vont!

Ísland er með varnarsamning við Bandaríkin og þó ekki væri nema vegna þess, þá skiptir það okkur máli hver fer með völdin í því ágæta ríkjasambandi.

Á undan Trump var það Biden sem vissi sjálfur lítið orðið um hvort hann var að koma eða fara, en honum tókst þó að losna við hundinn!

Á okkar ísa kalda landi hefur líka verið ýmislegt að gerast í pólitíkinni og svo dæmi sé tekið, var skipt um ríkisstjórn eftir að sú sem setið hafði við lítinn orðstír, flosnaði upp og sofnaði svefni sínum.

Svo er að sjá sem Sjálfstæðismenn séu að byrja að jafna sig á niðurstöðu kosninganna, enda væri það sérstakt ef svo gróinn og reynslumikill flokkur gæti ekki komist yfir lýðræðislega niðurstöðu kosninga!

Við sjáum merki þess í Morgunblaði dagsins, að það sé að komast upp úr hjólfarinu sem það hefur skrönglast í síðan úrslitin og hin nýja stjórnarmyndun hratt þeim fram af brúninni.

Að Eyjólfur hressist er ágætt og ekki mun af því veita, að á íslenskum fjölmiðlamarkaði sé einn miðill sem sé sæmilega traustur og laus við fimbulfamb af bloggara- tagi og þ.á.m. þess sem þetta párar!

Leitað að friði, eða er verið að skoða heiminn?

Á miðlinum Russya Today, sem birtur er á ensku, er sagt frá stöðu mála og farið lítillega yfir það sem verið hefur að gerast af hálfu forseta Bandaríkjanna til að koma á friði milli Rússlands og Úkraínu.

Það ætti að vera hverjum manni ljóst, að þegar Rússar vilja frið og Bandaríkjamenn vilja það sama, þá endist ófriðaröflum ekki lengi örendið í baráttunni fyrir ófriði.

En að öðru, Silfrið á Rúv var á dagskrá nýlega þar sem saman komu til skrafs og ráðagerða fulltrúar Samfylkingar, Sjálfstæðisflokks, Miðflokks og Pírata, en á undan þættinum var rætt við Kristrúnu Frostadóttur forsætisráðherra.

Það segir sína sögu um stöðuna í íslenskri pólitík, að ekki þótti taka því að hafa fulltrúa Framsóknar við borðið, enda flokkurinn búinn að klúðra sínum málum eftirminnilega svo sem sást af útkomunni í síðustu alþingiskosningum.

Svo Viðreisn sé ekki gleymt, þá má minna á, að í Heimildinni er viðtal við utanríkisráðherra íslensku þjóðarinnar en eins og kunnugt er þá er hún í miklum hervæðingarhug.

Fyrrverandi Framsóknarmaður og núverandi formaður Miðflokksins taldi sig flest vita, greip í hönd sessunautar til að koma honum (sem reyndar var hún!), í skilning um að nú þyrfti hann að koma sínum skoðunum að og það strax!

Samræðurnar voru að öðru leiti málefnalegar.

Því má svo við þetta bæta, að á BBC er frásögn af heimsókn Putin og félaga til Murmansk, frásögn sem vert er að lesa og hugleiða.