Hvað olli hugarfarsbreytingunni?

 

Fyrir nokkru féll dómur í Héraðsdómi Reykjavíkur sem varð til þess að fyrirhuguð Hvammsvirkjun í Þjórsá komst í uppnám.

Það góða í málinu virðist vera, að dómurinn hefur orðið til þess að óvænt samstaða virðist hafa náðst um að við svo búið megi ekki standa. 

Flokkarnir sem lufsuðust til að vera saman í ríkisstjórn árum saman með svökölluðum ,,Vinstri grænum”, án þess að koma nokkru fram sem máli skipti hvað varðar orkuöflun, styðja nú áform um að stíga fram og höggva á kyrrstöðuhnútinn! 

Það er rétt að geta þess sem vel er, og gott að menn átti sig þó seint sé.

Ráðherra orkumála vill og er að láta endurskoða lagaflækjubálkinn, sem fyrrverandi stjórnvöld skildu eftir sig og nú bregður svo við að stjórnarandstaða - fyrrverandi ríkisstjórnarflokkar - stíga fram og vilja að eitthvað sé gert til að leysa þetta klúður.

Öðru vísi áður brá, þegar flokkarnir sem áður sátu í skjóli Vinstri grænna, létu það gott heita, þó flest sem til framfara horfði sæti fast í kyrrstöðu hins vinstrigræna dellumaks!

Það má hverjum manni vera ljóst að án orku verður illbúandi í löndum nútímans og því er rétt að fagna þessum hugarfarsbreytingum sem fram eru komnar.  

Eftir situr spurningin um hvernig Framsóknarflokkarnir tveir gátu sætt sig við Vinstrigrænu dellurnar í sjö ár, sjálfum sér til vansæmdar og þjóð sinni til skaða?

Höfum líka í huga, að málið sem hér er til umræðu, er alls ekki það eina sem sat fast þann tíma sem hið furðulega ,,samstarf" stóð yfir.

(Klippurnar eru úr Morgunblaðinu.)

Athugasemdir

[Guðmundur Ásgeirsson, 23.1.2025 kl. 17:09]

Það hefur verið sótt um að áfrýja málinu beint til Hæstaréttar, ég býst fastlega við að það verði samþykkt vegna samfélagslegs mikilvægis málsins.

Við meðferð málsins fyrir Hæstarétti eru aðallaeg tvö atriði sem ég tel að þurfi að taka til alvarlegrar athugunar:

1. Var hægt að túlka íslensku lögin um stjórn vatnamála til samræmis við evrópsku tilskipunina þannig að virkjanaframkvæmdir gætu rúmast innan heimildarákvæðis lagann? Héraðsdómarinn taldi það ómögulegt, en Dr. Hafsteinn Dan Kristjánsson, prófessor við Lagadeild Háskólans í Reykjavík var að skrifa grein þar sem hann kemst að þeirri niðurstöðu að það hafi verið mögulegt. Ég er sammála Hafsteini. Ef það er mögulegt að túlka íslensk lög til samræmis við EES reglur ber íslenskum dómstólum skylda til að gera það.

Sjá grein Hafsteins: Tímarit Lögréttu - Hvammsvirkjunarmálið

2. Voru lögin sett með stjórnskipulega réttum hætti? Ég tel það vera vafa undirorpið. Ástæðan fyrir því er sambærileg við það sem kom upp í nýlegu máli um búvörulög. Það voru gerðar svo miklar breytingar á frumvarpinu um stjórn vatnamála við meðferð Alþingis að ég tel mega færa rök fyrir því að um nýtt mál hafi verið að ræða og það hafi því ekki hlotið þrjár umræður eins er gerð krafa um í stjórnarskrá. Væri fallist á það í Hæstarétti eru lögin að vettugi virðandi og þá hefði Umhverfisstofnun aldrei þurft að kanna hvort framkvæmdin stæðist skilyrði þeirra laga áður en leyfið var veitt. Jafnframt stæðu lögin þá ekki heldur í vegi fyrir leyfisveitingum vegna annarra virkjana.

Hæstiréttur hefur samþykkt að leyfa áfrýjun búvörulagamálsins beint þangað fram hjá Landsrétti. Ég tel það styðja þá ályktun að það sama eigi að gilda um Hvammsvirkjunarmálið enda geti m.a. reynt á samskonar álitaefni. Svo verður fróðlegt að sjá hvernig Hæstiréttur leysit úr þeim.

Óháð þessu ætlar umhverfisráðherra ætlar að leggja fram frumvarp um nauðsynlegar breytingar á lögunum strax á fyrstu dögum þings í næsta mánuði. Fastlega má búast við sátt um málið á Alþingi og breyting á lögunum gæti því tekið gildi löngu áður en Hæstiréttur kemst að niðurstöðu. Gangi það eftir gæti Umhverfisstofnun endurtekið leyfisveitinguna undir eins.

Tek það fram að ég er aðeins að fjalla hér um lagaleg álitaefni en ekki afstöðu með eða á móti virkjanaframkvæmdum sem er pólitískt viðfangsefni.